Ελεύθερα κατσίκια έχουν μόνον Ελλάδα και Αλβανία!

    Από την επόμενη μέρα μιας δασικής πυρκαγιάς ξεκινάει η διαδικασία της φυσικής αναγέννησης του δάσους. Εάν σε αυτές τις καμένες δασικές εκτάσεις επιτραπεί η ελεύθερη βόσκηση, τότε η φυσική αναγέννηση σταματά και το δάσος πεθαίνει για πάντα. Πρέπει να περάσουν τουλάχιστον δεκαπέντε χρόνια από την ημέρα εκδήλωσης μιας φωτιάς σ' ένα δάσος για να μπουν μέσα τα ζώα και να βοσκήσουν.


    Αυτά υποστηρίζουν ειδικοί επιστήμονες που ασχολούνται με τη φύση, τις φωτιές και την ελεύθερη βόσκηση, και δηλώνουν πως αν θέλουμε να σώσουμε τα δάση μας, η κτηνοτροφία στην Ελλάδα επιβάλλεται ν' αλλάξει μορφή και ότι το κράτος πρέπει να ενισχύσει τη σταβλισμένη κτηνοτροφία και όχι την ελεύθερη.



    Το θέμα της ελεύθερης βόσκησης σε καμένες περιοχές ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα μετά τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές, ακριβώς επειδή ο νομός Αττικής είναι πλούσιος σε κτηνοτροφία.



    «Πολλά βουνά της Ελλάδας είναι θεόγυμνα γιατί επί αιώνες τα καίνε και τα βοσκούν. Ελατοδάση όπως του Αίνου και του Κιθαιρώνα είναι ουσιαστικά νεκρά. Είναι σαν να βλέπεις ένα χωριό όλο με γέρους και καθόλου παιδιά. Εχει να φυτρώσει καινούργιο έλατο λόγω της γιδοβοσκής σαράντα χρόνια. Μόλις πάει να γεννηθεί ένα έλατο μπαίνουν μέσα τα γίδια και το τρώνε», αναφέρει ο φυσιοδίφης, επίτιμος πρόεδρος της Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, Γιώργος Σφήκας και προσθέτει:



    «Εδώ και δεκάδες χρόνια σε όλη την Ευρώπη έχει καταργηθεί η ελεύθερη αιγοβοσκή. Οι μόνες χώρες που ακόμα έχουν ελεύθερα κοπάδια κατσίκας είναι η Ελλάδα και η Αλβανία. Το 1950 οι Βούλγαροι, προκειμένου να προστατεύσουν τα δάση τους, απαγόρευσαν τη γιδοβοσκή και πούλησαν τις κατσίκες τους σε εμάς. Εμείς όχι μόνο δεν την απαγορεύουμε αλλά την ενισχύσουμε κιόλας με διάφορα μέτρα».



    Με την απαγόρευση της βοσκής σε καμένες εκτάσεις συμφωνεί και ο πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας, καθηγητής Δασολογίας στο ΑΠΘ, Βασίλης Παπαναστάσης, ο οποίος υπογραμμίζει ότι ο δασάρχης της κάθε περιοχής είναι αυτός που πρέπει να παακολουθεί την εξέλιξη της βλάστησης μετά την πυρκαγιά και ανάλογα με αυτήν να αποφασίζει για τη βοσκή. Ή να συνεχίζει την απαγόρευση ή να την άρει. Οπως λέει ο καθηγητής, αν η έκταση είναι δάσος τότε χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο -τουλάχιστον δέκα χρόνια- για να μεγαλώσουν τα καινούργια πεύκα και να μποτν μέσα τα γίδια· εάν είναι εκτάσεις θαμνώδεις και αγροτολιβαδικές αυτό μπορεί να γίνει και σε λιγότερο χρόνο.



    Παρότι όμως αμέσως έπειτα από κάθε πυρκαγιά το κράτος απαγορεύει την ελεύθερη βόσκηση στις καμένες περιοχές, κάποιοι φαίνεται ότι τις αποφάσεις αυτές δεν τις υπολογίζουν.



    «Το όρος Αίνος βόσκεται παράνομα αν και είναι εθνικός δρυμός. Μπαίνουν κρυφά τη νύχτα μέσα τα γίδια και βόσκουν. Το έδαφος από κάτω είναι όλο πέτρα και βράχο, ακόμα και το χώμα έχει φύγει, το δάσος είναι γερασμένο και το μόνο που απομένει τώρα είναι να του βάλουν μια φωτιά και να το αποτελειώσουν», υποστηρίζει ο Γ. Σφήκας και σημειώνει:



    «Πάνω από τη Ν. Μάκρη, από την Πολιτεία, από τον Μαραθώνα υπάρχουν στάνες με γίδια ελεύθερης βοσκής. Ενας κτηνοτρόφος μιλούσε στο ραδιόφωνο και έλεγε ότι έχει 600 γίδια. Και θα με ρωτήσετε: Τι θα γίνουν όλοι αυτοί; Θα καταστραφούν; Ας κάνει η Πολιτεία ένα πρόγραμμα μείωσης αυτής της μορφής κτηνοτροφίας. Θα ήταν προτιμότερο να πληρώνουμε αυτούς τους ανθρώπους να κάθονται και να εισαγάγουμε κατσικίσιο κρέας απ' έξω, προκειμένου να γλιτώσουμε τα δάση μας».



    Το ερώτημα που τίθεται όμως είναι «Και τι γίνεται με τους κτηνοτρόφους; Πού θα βοσκήσουν τα γίδια τους;».



    «Το να πούμε απαγορεύεται η γιδοβοσκή χωρίς να γίνει τίποτα, αυτό δεν θα είναι η λύση. Χρειάζεται ένα ειδικό και ολοκληρωμένο σχέδιο. Πρέπει και οι κτηνοτρόφοι να βρουν κάπου ζωοτροφές να φάνε τα ζώα τους. Υπάρχουν λοιπόν δυο λύσεις», κατά τον καθηγητή Β. Παπαναστάση:



    Η μια λύση είναι οι κτηνοτρόφοι να ταΐσουν τα ζώα με έτοιμες τροφές μέσα στους στάβλους, όπως έγινε και στην Ηλεία, η άλλη να μεταφέρουν τα ζώα τους σε διπλανό οικισμό, ο οποίος δεν κάηκε και να βοσκήσουν εκεί. Θα μπορούσε μάλιστα, όπως σημειώνει ο κ. Παπαναστάσης, σε αυτές τις εκτάσεις να γίνουν λιπάνσεις, σπορές κ.ά. με στόχο να αυξηθεί το χόρτο, ούτως ώστε τα καινούργια ζώα που θα μεταφερθούν εκεί να βρουν την αναγκαία τροφή.



    «Χρειάζεται ένας προγραμματισμός από το κράτος. Αντί να ενισχύει αυτής της μορφής την κτηνοτροφία, που είναι η χειρότερη και η οποία αποτελεί ληστρική εκμετάλλευση της Αττικής γης, ας ενισχύσει τη σταβλισμένη κτηνοτροφία. Ας ρίξει προς αυτήν τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Υπάρχουν ωραιότατες μονάδες σε όλη την Ελλάδα, στα Γιάννενα, στην Αιτωλοακαρνανία, που είναι περιφραγμένες. Εχει ο κτηνοτρόφος μια έκταση 500 στρέμματα και βάζει τα ζώα του μέσα. Δεν είπαμε να καταργηθεί η κτηνοτροφία. Μορφή ζητάμε ν' αλλάξει», τονίζει ο Γ. Σφήκας.



    Η περιγραφή του φυσιοδίφη Γιώργου Σφήκα, για το πώς ξαναγεννιέται ένα δάσος μετά τη φωτιά, είναι αρκετή για να καταλάβουμε το μέγεθος του προβλήματος που δημιουργείται από την ελεύθερη βόσκηση:



    «Από την επόμενη μέρα της πυρκαγιάς αρχίζει η διαδικασία της φυσικής αναγέννησης. Στα πευκοδάση τα κουκουνάρια είναι διετή. Τα ώριμα καίγονται και τα άγουρα ωριμάζουν με τη φωτιά. Υστερα από λίγες μέρες ρίχνουν χιλιάδες σπόρους. Με τις πρώτες βροχές οι σπόροι πέφτουν κατ' ευθείαν πάνω στις στάχτες, στο έδαφος που είναι γυμνό από χορτάρι, ρίχνουν ρίζα και με τον ερχομό της άνοιξης, το Μάρτιο, φυτρώνει το πρώτο πευκάκι, που είναι πολύ μικρό, με 5-6 βελονίτσες. Τη δεύτερη χρονιά αυτό γίνεται 5 πόντους, την τρίτη 10 πόντους κ.ο.κ. Υστερα από δέκα χρόνια αρχίζει να φαίνεται ότι φύτρωσαν πεύκα. Καταλαβαίνετε λοιπόν την καταστροφή όταν μπουν οι γίδες μέσα στο δάσος τα πρώτα χρόνια και φάνε τα μικρά πευκάκια».

Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΠΑΠΑΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ

άρθρο στο enet.gr

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=76661

Τα κοπάδια πληγή για τα καμένα στο νομό Αττικής

Αδυναμία φύλαξης και ανασύστασης των δασών

    Η φράση «όπου ήταν δάσος θα γίνει δάσος» μαρτυρά καλές προθέσεις, στην πράξη όμως αποδεικνύεται αδύνατον -όπως το παρελθόν δείχνει- να γίνει πραγματικότητα. Μια περιήγηση στις εκτάσεις της Βορειοανατολικής Αττικής, που κάηκαν τον περασμένο Αύγουστο, φέρνει στο φως την αδυναμία φύλαξης και ανασύστασης των δασών που καταστράφηκαν.



    Παρά την ισχύουσα νομοθεσία, κοπάδια με κατσίκια βόσκουν στα καμένα και μικρές ελιές έχουν ήδη φυτευτεί ώστε να «στηριχθεί» ο αποχαρακτηρισμός των εκτάσεων, εκεί όπου συνολικά περισσότερα από 90.000 στρέμματα έχουν καεί για δεύτερη φορά, οπότε απαιτείται αναδάσωση με φυτά που δεν υπάρχουν...



    Η βόσκηση των κατσικιών απαγορεύεται σε όλη την Αττική με νόμο του 1993. Μετά την πυρκαγιά του Αυγούστου απαγορεύεται η βόσκηση και άλλων ζώων (προβάτων, βοδιών) στα δάση και τις δασικές εκτάσεις που κηρύσσονται αναδασωτέες (τυπικά η συγκεκριμένη διοικητική πράξη δεν έχει ακόμα εκδοθεί).



    Στην Ανατολική Αττική υπολογίζεται ότι υπάρχουν 80.000 - 82.000 αιγοπρόβατα και περίπου 500 εκτροφές. Ωστόσο, παρά τις διαβεβαιώσεις των δασαρχείων ότι γίνονται οι αναγκαίες «περιπολίες» από τους δασοφύλακες, σε μια περιήγηση στην περιοχή πέριξ της λίμνης του Μαραθώνα, σε Ροδόπολη, Σταμάτα, Διόνυσο, Γραμματικό, Βαρνάβα, εντοπίσαμε κοπάδια με κατσίκια που έβοσκαν μέσα στα καμένα, αλλά ούτε έναν δασοφύλακα. Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι σε όλη την Αττική υπηρετούν 49 δασοφύλακες και άρα σε κάθε έναν αναλογεί η φύλαξη περίπου 83.000 στρεμμάτων (η συνολική δασική έκταση αρμοδιότητας των δασαρχείων Αττικής είναι 3.500.000 στρέμματα). Πρακτικά, η επιτήρηση όλης αυτής της έκτασης είναι αδύνατη. Ηδη στις περιοχές που έχουν καεί και ανήκουν στην αρμοδιότητα του δασαρχείου Καπανδριτίου, εντοπίσαμε νεαρές ελιές, που μόλις είχαν φυτευτεί εκεί όπου πριν βρισκόταν δασική βλάστηση.

Tο πρώτο βήμα

    Οι ελιές σε μια καμένη έκταση είναι το πρώτο βήμα για τον αποχαρακτηρισμό της, αφού με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται ότι πρόκειται για καλλιεργήσιμη και όχι δασική έκταση, όταν το δασαρχείο πραγματοποιήσει αυτοψία.



    Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, το προσωπικό των δασαρχείων της Αττικής -εκτός των δασοφυλάκων, 40 δασολόγοι και 23 δασοπόνοι- εξέδωσε 2.500 βεβαιώσεις για χαρακτηρισμούς εκτάσεων μετά αίτηση των πολιτών, εντόπισε 900 αυθαίρετα και χειρίστηκε περίπου 2.500 δικογραφίες. Μόνο στο ΣτΕ παραπέμφθηκαν περίπου 300 υποθέσεις.



    Είναι φανερό ότι ελάχιστη είναι η δυνατότητα που έχουν οι υπηρεσίες να απασχοληθούν με την πραγματική φροντίδα του δάσους, που αποτελεί ουσιαστικά το βασικό αντικείμενο ενασχόλησης της δασικής υπηρεσίας.



    Οπως τονίζει στην «Κ» ο κ. Νίκος Χλύκας, δασολόγος -περιβαλλοντολόγος, σύμφωνα με αυτοψία που πραγματοποίησε επιτροπή επιστημόνων που συστάθηκε από το ΓΕΩΤΕΕ (Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος) προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση και οι παρεμβάσεις στις καμένες εκτάσεις, περίπου 90.000 - 100.000 στρέμματα στη Βορειοανατολική Αττική έχουν καεί για δεύτερη ή και τρίτη φορά από τα συνολικά 210.000 στρέμματα που κάηκαν τον Αύγουστο!



    «Σε αυτές τις περιοχές πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει παρέμβαση και να γίνουν αναδασώσεις, καθώς τα πεύκα ήταν πολύ νεαρά και δεν είχαν προλάβει να βγάλουν καρπούς. Κατά συνέπεια, το δάσος σε πολλές περιοχές δεν μπορεί να αναγεννηθεί από μόνο του», τονίζει. Οπως ωστόσο εξηγεί, τα μικρά φυτά που αυτή τη στιγμή υπάρχουν στο φυτώριο της Αμυγδαλέζας με μεγάλη δυσκολία επαρκούν για να φυτευτούν 3.000 - 4.000 στρέμματα. Πρέπει, λοιπόν, να δοθούν χρήματα έτσι ώστε να υπάρξει κατ’ αρχήν φυτικό υλικό, ώστε μέσα στα επόμενα χρόνια να πραγματοποιηθεί αναδάσωση. Ο κ. Χλύκας τονίζει ότι η αναδάσωση κοστίζει περίπου 500 ευρώ το στρέμμα, «συμπεριλαμβανομένου του κόστους της περιποίησης των φυτών για δύο τουλάχιστον χρόνια». Τα στοιχεία ωστόσο δεν επιτρέπουν μεγάλη αισιοδοξία όσον αφορά τις παρεμβάσεις αναδάσωσης, καθώς πέρυσι αναδασώθηκαν λιγότερα από 10.000 στρέμματα σε όλη την Ελλάδα.

Εχουν γίνει υπερβολές όσον αφορά τις παρεμβάσεις

    Επιτροπή ειδικών, η οποία έχει αναλάβει να εκτιμήσει τις συνέπειες της πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική, έχει συστήσει το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΓΕΩΤΕΕ), με σκοπό να προταθούν συγκεκριμένα μέτρα για την αποκατάσταση των περιοχών.



    Σύμφωνα με τις πρώτα στοιχεία, οι περισσότερες παρεμβάσεις που αφορούν την προστασία των περιοχών από τις πλημμύρες, έχουν πραγματοποιηθεί πέριξ της λίμνης του Μαραθώνα. Κυρίως έχουν τοποθετηθεί κορμοδέματα και κλαδοπλέγματα ενώ σε κάποια σημεία έχουν γίνει και φράγματα από μπετόν, «χωρίς λόγο», όπως επισημαίνουν οι ειδικοί. Ωστόσο μεγάλο πρόβλημα αποτελεί το ότι σε μεγάλο τμήμα των περιοχών που κάηκαν δεν υπάρχει πρώτη ύλη, δηλαδή μεγάλοι κορμοί για να φτιαχτούν τα κορμοδέματα.



    Οσον αφορά τα φράγματα που κατασκευάστηκαν στα ρέματα, ο κ. Αντώνης Αγγελόπουλος, γεωλόγος, μέλος της Επιτροπής και αντιπρόεδρος του παραρτήματος του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, τονίζει ότι υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις. «Εχουν γίνει υπερβολές όσον αφορά τις παρεμβάσεις. Για παράδειγμα, στο ρέμα του Αγ. Βαρνάβα έχει τοποθετηθεί μόνιμη παρέμβαση από μπετόν, ενώ υπάρχουν τουλάχιστον δύο παλαιά πέτρινα φράγματα που θα μπορούσαν να ανασκευαστούν», τονίζει. «Αντίθετα, στο ρέμα του Αγίου Στεφάνου τα αντιδιαβρωτικά έργα είναι προς τη θετική κατεύθυνση. Εχει φτιαχτεί φράγμα με συρματοκιβώτια, τεχνική περισσότερο φιλική προς το περιβάλλον, καθώς το φράγμα συγκρατεί τα φερτά υλικά, αλλά επιτρέπει στο νερό να περνά».

Της Τανιας Γεωργιοπουλου

άρθρο στην Καθημερινή της Κυριακής  την 25η Οκτωβρίου 2009

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_25/10/2009_334845

Καίγεται πευκοδάσος στην Εύβοια

     Σε ύφεση βρίσκεται, αυτή την ώρα, η πυρκαγιά στη Λιχάδα του Νομού Ευβοίας που ξέσπασε στις 15:00 χθες το μεσημέρι και κατακαίει πευκοδάσος στην περιοχή. Η φωτιά έφθασε πολύ κοντά σε κατοικημένη περιοχή στα Λουτρά Γιάλτρων, ενώ με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η επιχείρηση εκκένωσης του ξενοδοχείου Μεντιτερανέ, στη Λιχάδα, όπου 460 γάλλοι τουρίστες μεταφέρθηκαν για προληπτικούς λόγους στον Άγιο Κωνσταντίνο.
    Στο σημείο παραμένουν ισχυρές δυνάμεις της πυροσβεστικής, με 150 πυροσβέστες, 83 άτομα πεζοπόρο τμήμα, 5 αεροπλάνα και ένα ελικόπτερο.

[φωτογραφία από τη naftemporiki.gr]    

Στην επιχείρηση εκκένωσης του ξενοδοχείου Μεντιτερανέ συμμετείχε και το λιμενικό καθώς στην περιοχή έπνεαν ισχυροί άνεμοι, γεγονός που καθιστούσε επίσης δύσκολο το έργο της πυρόσβεσης.

    Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες το πύρινο μέτωπο ξεπερνά τα επτά χιλιόμετρα και οι πυροσβέστες δίνουν πραγματική μάχη προκειμένου να μην περάσει η φωτιά σε κατοικημένες περιοχές και φυσικά να μην καταστρέψει το πευκοδάσος στην περιοχή.

    Επίσης λόγω των κακών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν χθες και της διακοπής της πορθμειακής γραμμής Αρκίτσα- Αιδηψός, υπήρχε δυσκολία μεταφοράς των πυροσβεστών που είχαν σταλεί από Αθήνα καΙ Θεσσαλία, όμως με έκτακτο δρομολόγιο λίγο μετά τις 20:00 το βράδυ οι πυροσβεστικές δυνάμεις κατάφεραν και έφτασαν στο μέτωπο της πυρκαγιάς.

Η είδηση στην enet.gr (Ελευθεροτυπία)
Η είδηση στη naftemporiki.gr (Ναυτεμπορική)
Η είδηση στη athina984.gr (Αθήνα 98,4)